برترین کمپانی های تولید خوراک دام و طیور در جهان

http://www.itpnews.com/uploads/2017/03/nemodar-01_1.jpg

برترین کمپانی­های تولید خوراک دام و طیور در جهان

محمد ولی تکاسی، غلامرضا قربانی

1 و 2: کارشناس ارشد و کارشناس علوم دامی  بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران.

دریافت مقاله: https\nkerman86.blogfa.com

گزارش سال 2015 از کمپانی های برتر خوراک جهان که از اطلاعات جمع آوری شده تحقیقات موسسه WATT  Global Media به دست آمده، لیستی از 102 کشور برتر در سراسر جهان ارائه داده است که تولید خوراک ترکیبی آن ها 1 میلیون تن یا بیش از 1 میلیون تن است. سال 2015 حجم خوراک ترکیبی 1.6 درصد افزایش نسبت به سال 2014 داشت و به 884 میلیون تن رسید. بر اساس این ارزیابی، کمپانی های بزرگ تقریبا 337 میلیون تن یا 41.5 درصد از کل تولیدات خوراک جهان را در سال تقویمی 2015 به خود اختصاص دادند. سه کمپانی اروپایی در میان 20 شرکتی قرار گرفته­اند که بیشترین رشد را به ثبت رسانده­اند:

شرکت های ForFarmers (40%)، Agrifirm(66%)  و DeHeus (29%).

گسترش کمپانی­های اروپایی

بر خلاف سال 2014 که کمپانی های آسیایی بیشترین رشد را داشتند، سال 2016 اروپایی ها بیشترین تولید را داشتند. بر اساس اعلام فدراسیون تولید کنندگان خوراک دام اروپا (FEFAC)، کل حجم تولید خوراک ترکیبی برای 28 کشور عضو اتحادیه اروپا در سال 2015 به 157 میلیون تن رسید که نسبت به سال 2014 فقط 6 درصد افزایش تناژ داشته است. از کشورهایی که در لیست برترین کمپانی­های تولید خوراک در سال 2015 قرار گرفته­اند، سه کمپانی اروپایی در میان 20 شرکتی قرار گرفته­اند که بیشترین رشد را به ثبت رسانده­اند:

شرکت های ForFarmers (40%)، Agrifirm(66%)  و DeHeus (29%).

در کشور ایران نیز در سال 2016 از 41 کشور دنیا انواع کنسانتره، مکمfل و مواد افزودنی خوراک دام به میزان 55 هزار تن وارد شد. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران از کشور امارات متحده عربی به عنوان مهمترین کشور صادرکننده مواد اولیه خوراک دام به ایران در سال 2016 نام برد و گفت: کشورهای آلمان، هلند و فرانسه در رتبه های بعدی قرار دارند.

در سال 2016 کشورهای فرانسه، آلمان، چین و هلند به ترتیب با 16.5 ، 16.1 ، 10 و 10 درصد سهم از بزرگترین صادرکنندگان مواد افزودنی، کنسانتره و مکمل های دامی به ایران بوده­اند که این سطح تعامل بالا از نشانه­های بین­المللی تر شدن صنعت خوراک دام ایران است (مجید موافق قدیری، 03/03/1396).

حجم کل واردات انواع مکمل، کنسانتره و مواد افزودنی خوراک دام ایران در سال 2016 حدود 55 هزار تن و صادرات انواع خوراک دام، طیور و آبزیان بیش از 200 هزار تن بوده است. در حدود 70 سال از سابقه فعالیت صنعت خوراک دام، طیور و ابزیان ایران می­گذرد و اکنون645  واحد تولیدی صنعتی مجاز دارای پروانه در کشور فعال هستند. ظرفیت اسمی صنعت خوراک دام کشور را حدود 21 میلیون تن و ظرفیت بالفعل سال گذشته(1395) حدود هشت میلیون تن تخمین زده شده است که از این رقم بخش خوراک دام چهار میلیون و 250 هزار تن، خوراک طیور سه میلیون و 500 هزار تن و آبزیان 250 هزار تن را به خود اختصاص داده بود. میزان تولید گوشت قرمز را 806 هزار تن، شیرخام را 9 میلیون و 140 هزارتن، گوشت مرغ را دو میلیون و 122 هزارتن و تخم مرغ را 931 هزارتن برآورد شده است. در سال 1394 بیش از 60 درصد تولید کنسانتره دام و طیور در واحدهای پرورشی تولید شد که این موضوع محل اشکال فنی، اقتصادی و بهداشتی است.

تولید بیش از یک میلیارد تن خوراک دام در سال 2016

رئیس انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان ایران در مورخ 01/12/1395 گفت: بر اساس آمارهای اعلامی موسسه­های معتبر بین­المللی، برای نخستین بار حجم تولید بین المللی خوراک دام در سال 2016  میلادی از یک میلیارد تن فراتر رفته اما این حجم توسط تعداد کارخانه­های تولیدی خوراک کمتری نسبت به سال قبل تهیه شده است. این امر نشان­دهنده تثبیت کارخانجات تولید خوراک دام در عرصه بین الملل و حتی کشورمان است که به طور احتمالی ناشی از تثبیت در مزرعه­های پرورش و تولید محصولات پروتئین حیوانی و یا تخصّصی شدن خوراک دام است. این آمار درحالی ارائه می­شوند که به علت کمبود نقدینگی برخی صاحبان کارخانجات خوراک دام و طیور صنعتی و  همچنین وجود  همزمان کارگاه­های کوچک تولید کنسانتره غیرمرغوب (با یک آسیاب و میکسر) و مراکز فروش بدون مجوّز بهداشتی، اغلب کارخانجات کشور با کمتر از 40 درصد ظرفیت اسمی خود مشغول به فعالیت هستند.

نتیجه­ گیری:

صادرات غیرنفتی علاوه بر مطرح شدن نام ایران در بازارهای بین ­المللی، سبب تقویت و ایجاد انگیزه و درآمد کاذب برای تولیدکنندگان صنعتی در داخل کشور نیز خواهد شد. امّا تولید خوراک دام صنعتی با توجه به وابستگی کشور به تأمین مواد اولیه نظیر ذرت، کنجاله دانه­ های روغنی(علی الخصوص سویا) و غیره در درازمدت این صنعت را ضربه پذیر می­نماید. با لزوم استفاده از فرآورده­ های جنبی کشاورزی و صنعتی و شناخت راههای فرآوری مناسب آنها در کشور، شایسته است به جای واردات صِرف مواد اولیه با تکیه بر تولید و توان داخلی در تهیه و ساخت خوراک دام وطنی با فرمولاسیون مناسب و استفاده از نتایج طرح­ها و پروژه ­های انجام شده در استان­های کشور در مزارع نمونه علوم دامی و طیور برای افزایش کیفیّت خوراک اقدام عاجل انجام گردد. 

اِن شاءالله با رعایت اصول صحیح ساخت خوراک دام نظیر رعایت استانداردهای مواد معدنی و حدمجاز مصرف مواد اولیه و رعایت بیوسکیوریتی و کنترل بهداشتی  کیفیت تولید افزایش یابد. همچنین با انتخاب کارخانجات برتر و توجه بیشتر به فرآیند زنجیره تولید در نمایشگاه صنعت خوراک دام در کشور(Iran Feed Expo, 2017) در تاریخ 30-28 مردادماه 1396 در تحقّق شعار "خوراک سالم، دام سالم و انسان سالم" قدم­های بلندی جهت صادرات خوراک دام، طیور و آبزیان و رونق اقتصادی آن برداشته شود.

منبع:

1-    ایرنا  (http://www.irna.ir/fa/News/82542869/)

2-    کرمان مجازی (http://www.news.karmania.org/post/41447).

3-    http://feedtechexpo.com/